Crankshaft, içten yanmalı motorlarda gücü dönme hareketine dönüştüren ve pistonların hareketini kontrol eden bir parçadır. Motorun en temel bileşenlerinden biridir ve pistonların yukarı-aşağı hareketini dönme hareketine çevirerek gücün aktarılmasını sağlar.
Crankshaft, genellikle çelik veya dökme demirden yapılmış uzun milli ve silindirik bir bileşendir. Bu bileşen, genellikle birden fazla ekseni vardır ve bu eksenler, silindirlerin pistonlarının bağlandığı krank mili (piston pimleri) noktalarına yerleştirilmiştir. Bu sayede, motorun her bir silindirinin piston hareketi, krank mili üzerinde dönme hareketine dönüştürülür.
Crankshaft’ın ana bileşenleri şunlardır:
- Main Journal (Ana Pim): Ana pimler, krank mili üzerinde bulunan ve motor bloğuna yerleştirilen büyük çaplı yataklardır. Ana pimler, krank mili üzerindeki dönme hareketini destekler ve motorun ana yataklarına oturur.
- Crankpin (Krank Pimi): Krank pimleri, ana pimlerin üzerinde bulunan ve pistonların krank miline bağlandığı noktalardır. Her bir silindirin pistonu, ayrı bir krank pimine bağlıdır. Krank pimleri, krank mili döndükçe piston hareketini dönme hareketine çevirir.
- Counterweights (Denge Ağırlıkları): Krank milinin yan taraflarında bulunan dengelerdir. Bunlar, krank mili dönüşü sırasında oluşan dengesizlikleri dengelemek için tasarlanmıştır. Counterweights, dönme hareketi sırasında düzgün bir çalışma sağlar ve titreşimi azaltır.
Crankshaft’ın görevi, pistonların yukarı-aşağı hareketini dönme hareketine çevirmek ve bu sayede gücün aktarılmasını sağlamaktır. Pistonlar, silindirlerde yanma süreci sırasında aşağı doğru itilirken, krank mili dönme hareketi yapar. Bu dönme hareketi, krank pimleri aracılığıyla pistonların yukarı-aşağı hareketine dönüştürülür. Bu hareket, motorun tahrik sistemine güç sağlamak için kullanılır.
Crankshaft, motorun yüksek devirlerde bile dengeli çalışmasını sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Ayrıca, yüksek mukavemet, dayanıklılık ve aşınma direnci özellikleri gerektirir. Çünkü crankshaft, motorun sürekli olarak maruz kaldığı yoğun kuvvetlerle başa çıkmalıdır.
Sonuç olarak, crankshaft içten yanmalı motorlarda piston hareketini dönme hareketine dönüştüren ve gücün aktarılmasını sağlayan önemli bir parçadır. Motorun performansı, verimliliği ve dayanıklılığı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.