Kaver Nedir?
Kaver, büyük hacimli motorların özellikle gemi ana makinelerinde kullanılan bir parçadır. Krank mili (crankshaft) üzerindeki anayatakların (main bearings) üstünü kapatır. Bu nedenle yatak kapağı olarak da bilinir.
Kaver, krank milinin düzgün çalışmasını sağlar. Ayrıca aşınmayı engeller ve yükleri dengeli biçimde dağıtır. Bununla birlikte yağ kanallarını kapatır ve iç parçaları korur. Özellikle yüksek basınç ve sıcaklık altında kaverin kondisyonu motor performansını doğrudan etkiler.
Gemi Motorlarında Kaver Ne İşe Yarar?
Gemi motorları yüksek güç üretir ve uzun süre çalışır. Bu motorlarda yapısal dengeyi sağlayan en kritik bileşenlerden biri kaver (main bearing cap) yani ana yatak kapağıdır.
Kaver, krank milini sabitler. Böylece krank mili dengeli döner ve hizalama bozulmaz. Hareketli parçalar arasında aşınma minimum seviyeye iner.
Ayrıca kaver, krank milinin kol kısmı olan crankpin ile anayatak (main bearing) arasında oluşan kuvvetleri dengeli biçimde dağıtır. Uygun toleranslarla işlenmiş bir kaver bu baskıları doğru iletir. Sonuç olarak motor uzun ömürlü ve güvenli şekilde çalışır.
Kaver Revizyonu Nedir?
Zamanla yüksek basınç, ısıl genleşme, sürtünme ve titreşim kaverde deformasyon oluşturur. Çatlaklar, yüzey bozulmaları ve aşınmalar ortaya çıkar. Bu bozulmalar krank milinde hizalama sorunlarına ve performans kaybına yol açar.
Böyle bir durumda teknisyenler motoru overhaul (genel bakım) sürecine alır. Ancak çoğu zaman parçayı hurdaya ayırmaya gerek kalmaz. Bunun yerine revizyon işlemiyle kaver onarılır.
Revizyon, yeni parça üretimine göre daha ekonomiktir. Ayrıca zaman tasarrufu sağlar ve doğru uygulandığında motor ömrünü uzatır.
Kaver Revizyon Süreci
Revizyon işlemi şu adımları içerir:
Parça sökülür ve temizlenir.
Teknisyenler ölçümler yapar.
Gerekirse kaynak ile onarım yapılır.
Ardından taşlama (grinding) uygulanır.
Son ölçümler kontrol edilir ve montaj tamamlanır.
Bu işlemlerden sonra motor yeniden güvenli şekilde çalışmaya hazır hale gelir.
Kaver ve Crankpin Arasındaki İlişki
Kaver, krank milini motor bloğu içinde sabitler. Böylece krank mili yatay ve eksenel düzlemde doğru hizada kalır. Bu durum, crankpin bölgesindeki işleyişi doğrudan etkiler.
Crankpin, piston ve biyel kollarının bağlandığı eksendir. Burada oluşan kaymalar ve titreşimler çoğu zaman kaverdeki bozulmalardan kaynaklanır.
Bu nedenle teknisyenler crankpin taşlama işlemi yapmadan önce kaveri mutlaka kontrol eder.
Kaver Arızalarının Belirtileri
Kaver arızaları doğrudan görünmez. Ancak çeşitli işaretlerle kendini belli eder:
Titreşim artışı
Yağ basıncında düşüş
Krank mili sürtme sesi
Yatak aşınmaları
Motor performans kaybı
Crankpin hasarı
Bununla birlikte bu belirtiler görüldüğünde teknisyenler motoru overhaul sürecine almalı ve kaveri detaylı incelemelidir.
Yerinde Kaver Revizyonunun Avantajları
Kaver revizyonu yüksek hassasiyet ister. Taşlama, ölçümleme ve kaynak işlemleri özel ekipman ve uzmanlık gerektirir.
Motech Grup bu işlemleri gemi üzerinde (on-site) yapabilir. Böylece krank mili sökülmeden onarım gerçekleşir.
Avantajları:
Krank mili hizası korunur.
Motorun uzun süre durması önlenir.
Nakliye ve demontaj maliyetleri ortadan kalkar.
Ayrıca operasyonel süreklilik sağlanır.
Kaver Revizyonunda Motech Grup’un Farkı
Motech Grup, 2017’den bu yana gemi motorlarının overhaul işlemleri ve krank mili doğrultma hizmetlerinde uzmanlaşmıştır.
Deneyimli teknisyenler 7/24 çalışır. Revizyon işlemleri yerinde, limanda veya atölyede garantili şekilde yapılır.
Kaver Revizyonu Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?
Gemi üreticileri ortalama her 12.000–18.000 saat çalışmadan sonra kaver kontrollerini önerir. Ancak aşırı yük, düşük kaliteli yağ veya soğutma sorunları daha erken kontrol ihtiyacı doğurur.
Sonuç olarak zamanında yapılan revizyon, motor ömrünü uzatır ve maliyetli arızaları önler.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Kaver revizyonu neden önemlidir?
Krank milinin dengeli çalışmasını sağlar ve motor ömrünü uzatır.
Kaver arızası motoru nasıl etkiler?
Eksenel kayma, yatak aşınması ve yağ basıncında düşüşe yol açar.
Revizyon ne kadar sürer?
Yerinde yapılan işlemler genellikle birkaç günde tamamlanır.
Revizyon sırasında motor çalışır mı?
Hayır. Teknisyenler motoru tamamen durdurur.
Kimler revizyon yapmalı?
Motor üreticisinin spesifikasyonlarını bilen deneyimli teknisyenler.
Yerinde kaver revizyonu güvenli mi?
Evet. Uzman firmalar tarafından yapıldığında güvenlidir.
Değişim mi yoksa revizyon mu tercih edilmeli?
Kaver yüzeyinde ağır hasar yoksa revizyon daha uygundur. Ancak ciddi deformasyon varsa OEM parça ile değişim gerekir.
Kaver revizyonu için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
